Культурная сталіца Беларусі - штогадовая акцыя, якая праводзіцца Міністэрствам культуры Рэспублікі Беларусь з 2010 года. Акцыя складаецца ў штогадовым абранні таго ці іншага горада Беларусі цэнтрам культурнага жыцця краіны з мэтай развіцця і ўзбагачэння культурнага жыцця рэгіёнаў, актывізацыі мясцовай грамадскай ініцыятывы па падтрымцы нацыянальнай культуры, прыцягнення ўвагі шырокай грамадскасці і замежных турыстаў.

На працягу года культурную сталіцу наведваюць прафесійныя танцавальныя, музычныя, харэаграфічныя калектывы, актывізуецца дзейнасць рэгіянальных устаноў культуры і мясцовых уладаў.

Гістарычна, да пачатку правядзення акцыі, нефармальнае званне культурнай сталіцы Беларусі насіў горад Віцебск. 21 студзеня 2010 культурнай сталіцай краіны быў афіцыйна абвешчаны найстаражытнейшы горад краіны Полацк. Пасля гэтага, штогод у рамках спецыяльнай акцыі вызначалася новая культурная сталіца.

19 снежня, у Бялынічах у раённым Цэнтры культуры прайшла ўрачыстая цырымонія закрыцця рэспубліканскай акцыі “Культурная сталіца — 2024”. Высокае званне “Культурная сталіца”перададзена гораду Іванава Брэсцкай вобласці, такое рашэнне было прынята 28 сакавіка 2024 года на калегіі Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь.

Цыкл мастацкіх вернісажаў работ членаў грамадскага аб’яднання ”Беларускі саюз мастакоў“ (з фондаў музеяў Брэсцкай вобласці) ”Беларусь мая – ты і водар гаючы і натхнення крыніца!“

Раённы агляд-конкурс сярод бібліятэк раёна на лепшую арганізацыю работы па патрыятычнаму выхаванню моладзі ”Памяць пакаленняў“

Цыкл творчых сустрэч з дзеячамі культуры і мастацтва Беларусі, літаратурных і музычных вечароў, выстаў і іншых культурных мерапрыемстваў, прысвечаных знамянальным падзеям і вядомым асобам культуры Рэспублікі Беларусь

Комплекс кінавідэа лекторыяў, патрыятычных відэаурокаў, выстаў ”Гісторыя і культура Рэспублікі Беларусь“, ”Брэнды Беларусі“, ”Беларусь – краіна для жыцця“        

Арт-майстэрня ”Садружнасць“; удзел дэлегацый і творчых калектываў гарадоў-пабрацімаў г. Іванава ў культурных мерапрыемствах

Цыкл навагодніх мерапрыемстваў (тэатралізаваныя прадстаўленні, ранішнікі, квэсты, парады, мюзіклы, шоу-праграмы і інш.)

Студзень-лістапад - раённы конкурс мастацкіх работ, фота і відэаролікаў сярод падлеткаў і моладзі ”Родныя краявіды“, прысвечаны 85-годдзю ўтварэння Іванаўскага раёна

Люты – снежань - гісторыка-культурная эстафета ”Наша зямля - наша біяграфія“ сярод сельскіх Саветаў Іванаўскага раёна (да 85-годдзя з дня ўтварэння Іванаўскага раёна)

Сакавік – кастрычнік - культурна-асветніцкі праект ”Вядомыя жанчыны Беларусі“

Красавік – май - грамадска-патрыятычная раённая акцыя калектываў аматарскай творчасці ”Песні Перамогі“ (да 80-годдзя Вялікай Перамогі)

Красавік – чэрвень - цыкл духоўных сустрэч ”Православие“ у рамках творчага праекта ”З кнігай да вытокаў духоўнасці“

Жнівень-верасень - цыкл вечароў арганнай музыкі

Верасень-снежань - цыкл канцэртаў салістаў і калектываў Беларускай дзяржаўнай філармоніі

1-20 студзеня - святочныя калядныя, навагоднія мерапрыемствы урамках рэспубліканскай акцыі “Нашы дзеці“

8 студзеня -духоўна-культурны праект “Радасць калядных сустрэч“

12-13 студзеня - XIVМіжрэгіянальны фестываль народнай творчасці “Фальклор без межаў“

15 студзеня - урачысты вечар прэзентацыя “Іванаўшчына – мая зямля, мой родны край“, прысвечаны 85-годдзю утварэння Іванаўскага раёна

17-18 студзеня - тэатралізаванае прадстаўленне “Шчадроўскі разгуляй“ з удзелам фальклорных калектываў Іванаўскага, Драгічынскага і Пінскага раёнаў

Канцэрт Заслужанага калектыва Рэспублікі Беларусь ансамбля танца, музыкі і песні “Белыя росы“ (г. Гродна)

Творчая акцыя “Дні культуры ў працоўных калектывах горада“ (да 85-годдзя з дня ўтварэння Іванаўскага раёна)

Літаратурныя сустрэчы “Радкі, што душу так кранаюць…!“ з маладымі паэтамі і пісьменнікамі Брэстчыны

Рэспубліканская акцыя “Горад Іванава – культурная сталіца Беларусі”.

Творчы праект “Культурны код Іванаўшчыны”

Выступленне народнага ансамбля цымбалістаў “Лілея” УА “Брэсцкі дзяржаўны музычны каледж імя Рыгора Шырмы”

Культурная акцыя “Музычная гасцёўня Напалеона Орды” з удзелам Нацыянальнага Акадэмічнага канцэртнага аркестра Беларусі імя М.Я.Фінберга (да 218 гадавіны з дня нараджэння Н.Орды, вядомага мастака, музыканта)

Спектакль “Ефрасінія Полацкая. Святыя літары” УА “Заслужаны калектыў Рэспублікі Беларусь “Брэсцкі абласны тэатр лялек”

Краязнаўчая онлайн-вандроўка “Ганаруся табой, Беларусь!” (да Міжнароднага Дня роднай мовы)

Прэзентацыя творчых здабыткаў калектываў аматарскага мастацтва раёна са статусам “народны” “Мелодыі Палесся” (да Дня роднай мовы)

Канцэрт Заслужанага калектыва Рэспублікі Беларусь “Акадэмічны ансамбль песні і танца Узброеных сіл Рэспублікі Беларусь” (да Дня абаронцаў Айчыны і Узброеных сіл Рэспублікі Беларусь)

Сустрэча-дыялог пакаленняў “Вайна. Перамога. Памяць” у рамках раённага праекта па патрыятычнаму выхаванню моладзі, прысвечанага 80-годдзю Перамогі ў Вялікай Айчынай вайне)

Вялікі эстрадны канцэрт “Jazz Party” вакальнага ансамбля “Элеганта” УССА “Баранавіцкі дзяржаўны музычны каледж”

Канцэртная праграма  “Букет святочных віншаванняў” Беларускага дзяржаўнага ансамбля “Песняры” (да Дня жанчын)

Раённы творчы марафон “З любоў’ю да маці” дзіцячых калектываў мастацкай творчасці Іванаўскага раёна

Вечар-рэквіем “Званы спаленых вёсак” (да Дня Хатынскай трагедыі). З удзелам прадстаўнікоў пракуратуры і дэманстрацыяй дакументальнай кінастужкі “Геноцид. Без права на жизнь”

Спектакль ”Моцарт и Сальери” Брэсцкага акадэмічнага тэатра драмы (да Сусветнага дня тэатра)

Абласны семінар “Праектнае развіццё ўстаноў культуры Брэсцкай вобласці “Ад ідэі – да рэалізацыі”

Тэматычны канцэрт “Мы разам, мы адзіныя” (да Дня адзінства народаў Беларусі і Расіі) з удзелам творчых калектываў Брэсцкай вобласці, г. Пензы і г. Зарайска Маскоўскай вобласці Расійскай Федэрацыі

Дакументальна-музычны праект «Забвению не подлежит» ДУ “Брэсцкая абласная філармонія”

Раённы конкурс творчасці людзей з абмежаванымі магчымасцямі “Багацце душы чалавека”

Рэгіянальны педагагічны форум “Ступені росту” (па выніках работы ўстаноў дадатковай адукацыі Іванаўскага, Драгічынскага і Бярозаўскага раёнаў вобласці)

Прэзентацыя унікальных элементаў абрадавай культуры рэгіёна “З крыніц жыватворных”

Тэатралізаваны баль герояў кніг (да Міжнароднага Дня дзіцячай кнігі)

Выступленне Заслужанага аматарскага калектыва РБ народнага ансамбля танца “Пінская шляхта” (г. Пінск)

Кінатэатр пад адкрытым небам. Паказ фільма “Брэсцкая крэпасць” з удзелам медыйных асоб РБ і РФ КУП “Брэстаблкінавідэапракат”

Урачыстае адкрыццё раённай Дошкі гонару “Людзі, што пішуць летапіс раёна” (да 85-годдзя з дня ўтварэння Іванаўскага раёна)

Інтэрактыўная выстава – экспазіцыя “Салют Перамогі” у рамках святочных мерапрыемстваў да 80-годдзя Перамогі ў Вялікай Айчынай вайне

Святочны канцэрт-віншаванне “Акорды Перамогі” з удзелам майстроў мастацтваў Беларусі

Комплекс тэматычных мерапрыемстваў, патрыятычных акцый, кіналекторыяў, урокаў памяці, прысвечаных 80-гадавіне Вялікай Перамогі

Абласны семінар-практыкум па грамадска-патрыятычнаму выхаванню дзяцей і моладзі “Абмяркоўваем. Прапаноўваем. Рэалізуем”

“Брэст-Іванава-Пенза” – міжрэгіянальны відэамост бібліятэк-партнераў да 80-годдзя Перамогі ў Вялікай Айчынай вайне УК “Брэсцкая абласная бібліятэка ім. М.Горкага”

Цыкл мерапрыемстваў “Сімвалы маёй краіны” (да Дня Дзяржаўнага Герба і Сцяга Рэспублікі Беларусь)

Раённае свята праваслаўных песнапенняў “Велікодны благавест”

Рэгіянальны злёт сямейных дынастый “Сакрэты сямейнага шчасця” (да Міжнароднага Дня сям’і)

Раённы праект дзіцячай творчасці “Свет дзяцінства, свет надзей і будучыні” (да Дня абароны дзяцей)

Шоу-праграма “Міс малютка”

Рэканструкцыя жыцця і быту партызан ва урочышчы Карасіно “Адзін дзень з жыцця партызанскага атрада”

Абласны пленэр рэзчыкаў драўляных скульптур “Людзі гісторыі слаўнай”

Маладзёжны арт-праект “Фіерыя танцаў” (з удзелам маладзёжных творчых калектываў спартыўных, бальных, эстрадных танцаў Рэспублікі Беларусь)

Фестываль воднага турызму “Мотальская рэгата”

Абласны семінар для кіраўнікоў публічных бібліятэк Брэсцкай вобласці «Продвижение территорий через культурные бренды»

Выставачны праект “Краскі лета”

Культурна-турыстычная акцыя “Сцежкамі Н.Орды”

Спектакль «Женитьба» ДУ “Заслужаны калектыў Рэспублікі Беларусь “Брэсцкі акадэмічны тэатр драмы”

Тэатралізаваная імпрэза “Светлы дзень вызвалення твайго, Беларусь!” (да дня Незалежнасці Рэспублікі Беларусь)

Канцэрт ваеннага аркестра пад кіраўніцтвам В.Коваля г.Брэст

Грамадска-патрыятычная акцыя “Спяваем гімн разам!”

Раённае свята “Купальскі фэст”

Міжнародны фестываль джазавай музыкі “Janow  Jazz – 2025”

Тэатралізавана-канцэртная праграма да Дня г.Іванава “Горад старажытны – горад малады”

Перформанс «Будем знакомы» (тэатральна-мастацкае прадстаўленне па старонках вядомай гісторыі)

Інтэрактыўная выставка – рэканструкцыя “Янаўскі кірмаш”

Адкрыццё ў г.Іванава “Галерэі Славы вядомых землякоў” філіала ДУК “Раённы музейны комплекс Н.Орды”

Канцэрт групы “Садко” Расійскай Федэрацыі

Тыдзень традыцыйнай культуры Іванаўшчыны (летнік рамёстваў, майстар-класы, народныя карагоды: “Троіцкі фэст”, “Пятроўскія спеўкі”, вясельныя абрадавыя дзеі і іншыя мерапрыемствы)

Раённая інтэлектуальная гульня “Што? Дзе? Калі?” сярод моладзі арганізацый, устаноў горада і раёна

Прэм’ера спектакля па расказам М.Зошчанка «Нервные люди» (народнага тэатра “Золак” Іванаўскага раённага Цэнтра культуры і народных традыцый”)

Народная імпрэза “Опальскі фальварак вітае гасцей”

Канцэрт Заслужанага аматарскага калектыва Рэспублікі Беларусь ансамбля народнай музыкі і песні “Палешукі”

ХІІІ Міжнародны фестываль традыцыйнай культуры “Мотальскія прысмакі”

Канцэрт групы “Аура” (Рэспубліка Беларусь)

Выстава «Гісторыка-культурныя каштоўнасці Брэстчыны» УК «Брэсцкі абласны краязнаўчы музей»

Заключны тур праграм-сустрэч клубаў творчай моладзі Брэстчыны

Камедыя А.Астроўскага «Правда хорошо, а счастье лучше» Брэсцкага акадэмічнага тэатра драмы

Раённае свята сямейнай творчасці ”Под крышей дома моего“

Музейная культурна-асветніцкая акцыя ”Урокі гісторыі і культурнай спадчыны палескага краю“

Вулічная прома-акцыя “Кніжнае кафэ” (да Дня ведаў)

Прэзентацыя студый цыркавога мастацтва Брэсцкай вобласці

Раённы фестываль-кірмаш “Дажынкі – 2025”

Канцэртная праграма “За цябе” Заслужанай артысткі Рэспублікі Беларусь Вікторыі Алешка (да Дня народнага адзінства)

Тэатралізаванае прадстаўленне “У рытме адзінства” (да Дня народнага адзінства)

Культурна-грамадскі праект ”Культурная сталіца вітае гасцей” (Да Дня народнага адзінства)

Грамадска-патрыятычная акцыя творчых калектываў Іванаўшчыны “Табе, Беларусь, прысвячаем…”

Фотавернісаж “Імгненні бібліятэчнага жыцця” (да Дня бібліятэк)

Комплекс тэматычных мерапрыемстваў (вечары-партрэты, сустрэчы-дыялогі, часы успамінаў) аб вядомых земляках “Людзі зямлі Іванаўскай” (да 85-годдзя ўтварэння Іванаўскага раёна)

Фестываль турызму “Янаўскі ровар” (наведванне і знаёмства з асноўнымі аб’ектамі гісторыка-культурнай спадчыны рэгіёна)

Святочная праграма “Табе, матуля, прысвячаем” (да Дня Маці)

Часовая выстава “Усмешкі мамы”

Цыкл тэматычных мерапрыемстваў “Шчыра вітаем зямелькі рупліўцаў” (да Дня працаўнікоў сельскай гаспадаркі і перапрацоўчай прамысловасці)

Справаздача дасягненняў творчых калектываў Іванаўскага раёна “Натхнення і талентаў калейдаскоп”

Шоу-праграма “Міс-восень”

Міжнародны літаратурна-музычны форум “Дастаеўскі і яго літаратурная спадчына”

Спектакль «Идиот» Нацыянальнага акадэмічнага драматычнага тэатра імя М.Горкага (г.Мінск)

Маладзежны форум “Час выбраў нас” (выступленні беларускіх вядомых асоб, дыялогавая пляцоўка, трэнінгі, майстар-клас і інш.)

Канцэрт групы “Брэнд бай” (г. Мінск)

Цыкл навагодніх мерапрыемстваў (тэатралізаваныя прадстаўленні, ранішнікі, квэсты, парады, мюзіклы, шоу-праграмы і інш.)

 

Заказник «Завышанский»

Заказник расположен в южной части Завышанского лесничества Пинского лесхоза. Общая площадь заказника - 1295,5 га.

По ландшафтному районированию местность относится к подзо­не Полесских (широколиственных) ландшафтов и Полесской про­винции аллювиальных террасированных, озерно-болотных и вто­ричных водно-ледниковых ландшафтов и входит в Пино-Мухавецкий аллювиальный террасированный с сосновыми, широколиственно-сосновыми лесами район. Более 80 % территории заказника занято лесами.

По рельефу территория соответствует западному склону обширной низменности Припятского Полесья. Южная заболоченная часть заказника генетически и территориально приурочена к пойменным аквальным комплексам сложной речной системы “Припять Стоход”.

Почвы на большей части заказника дерново-подзолистые на песках и супесях. На обширных площадях болот и заболоченных типов леса развиты торфяно-болотистые почвы. Мощность торфяного пласта составляет в среднем 0,5 м.

На территории заказника расположены 4 живописных лесных озера: Окунино, Карасино, Безымянное и Белое.

Завышанский лесной массив является самым крупным по площади нерасчленённым лесным массивом в припойменной зоне нижнего и среднего течения реки Припяти (территория Украины и Брестской области).

Преобладают мелколиственные леса с включением больших участков широколиственного, смешанного или соснового лесов. Здесь также выражены все типы пушистоберёзовых лесов, выделенные в Беларуси.

Сосновые леса являются второй фоновой группой лесной растительности заказника. Преобладающий тип сосняков - сосняк черничный. Многочисленные гряды и уплощённые дюнные комплексы заняты очень богатой и разнообразной типологической категорией широколиственно-сосновых лесов - орляково-зеленомошно-кисличной. Наряду с сосной здесь произрастают дуб черешчатый, липа мелколистная, граб обыкновенный, клён остролистный.

Очень высокой насыщенностью охраняемыми видами растений отличаются приспевающие и спелые дубравы, представленные орляково-черничными, снытево-кисличными, папоротниково-крапивными дубравами.

В заказнике имеются и другие группы лесной растительности: ясенники, грабняки, ольшаники. Всего здесь отмечено 49 типов лесной растительности.

В заказнике произрастают следующие виды растений и грибов, включённые в Красную книгу Беларуси: кадило сарматское, касатик сибирский, зубянка клубненосная, венерин башмачок настоящий (I категория), живучка пирамидальная, лилия кудреватая, пыльцеголовник красный, весёлка обыкновенная. Кроме того, отмечено 9 видов из Списка дикорастущих, декоративных, лекарственных, пищевых и других хозяйственно полезных видов растений, которые требуют профилактической охраны и рационального использования.

На территории заказника установлено обитание 41 вида млекопитающих, тогда как на территории республики - 72 вида (Сущеня, Пикулик, 1991).

Основу териокомплексов в таксономическом и средообразующем значении составляют мелкие млекопитающие. Фон составляют: рыжая полёвка, обыкновенная бурозубка, желтогорлая мышь, обыкновенная (восточно-европейская) полёвка, малая бурозубка, мышь-малютка, соня орешниковая.

Орнитофауна представлена 83 видами. На экотопах дубрав и болот, лесной растительности и водоёмов наблюдается высокая численность воробьиных птиц, а лесоболотные угодья отличаются высокой плотностью гнездования ночных хищных птиц. Так, плотность гнездования серой неясыти составляет около 1 пары на 1 км2.

Герпетофауна представлена ужом обыкновенным, гадюкой обыкновенной, черепахой болотной, веретенницей, прыткой и живородящей ящерицами, 12-ю видами земноводных.

Ихтиофауна представлена примерно 20 видами. В озёрах 30-40% биомассы рыб составляет густера, 10-20 % - плотва и краснопёрка. В озёрах в большом количестве встречаются речные раки.

Ввиду произрастания полноценных приспевающих и спелых древостоев, обилия микростаций, беспозвоночные представлены достаточно богатым числом видов. Встречаются виды из групп ночных чешуекрылых, жёсткокрылых, пауков, характерных для западных лесов южной части Беларуси.

Ряд видов животных имеет различный общеевропейский охраняемый статус согласно конвенции СИТЕС.

В целом, среди представителей фауны отмечены 18 видов, включённых в Красную книгу РБ: барсук, соня орешниковая, выпь большая, зимородок, беркут, чеглок, аист черный, лебедь-шипун, сизоворонка, подорлик малый, орёл-карлик, дятел зелёный, журавль серый, черепаха болотная, переливница большая, махаон, красотка блестящая, жужелица блестящая. Кроме того, здесь обитают включённые в 1-е издание Красной книги РБ адмирал и сом.

В заказнике отмечены животные из Списка редких и наиболее уязвимых в условиях антропогенного воздействия видов наземных позвоночных животных Беларуси: соня полчок, коростель, дупель и др. - всего 16 видов.